سندبلاست چوب فرآیندی است که در آن با استفاده از ذرات ساینده‌ای با فشار بالا، سطح چوب را پرداخت و تمیز می‌کنند. این تکنیک در سال‌های اخیر به دلیل ایجاد سطحی یکدست، افزایش چسبندگی رنگ و پوشش‌های دیگر و همچنین برجسته کردن بافت طبیعی چوب، در صنایع مختلف از جمله مبلمان‌سازی، ساخت‌وساز و دکوراسیون داخلی کاربرد فراوانی یافته است.
در این مقاله به بررسی جامع چوب سند بلاست خواهیم پرداخت. ابتدا به طور مفصل به تعریف سندبلاست چوب، انواع ساینده‌های مورد استفاده و تجهیزات مورد نیاز خواهیم پرداخت. سپس به بررسی کاربردهای گسترده این روش در صنایع مختلف و مزایای آن نسبت به روش‌های سنتی پرداخت چوب خواهیم پرداخت. در انتها یک آموزش گام‌به‌گام برای انجام سندبلاست چوب در منزل یا کارگاه ارائه خواهد شد.
با مطالعه این مقاله شما به عنوان یک متخصص یا علاقه‌مند به حوزه چوب‌کاری، اطلاعات جامعی در مورد سندبلاست چوب به دست خواهید آورد و قادر خواهید بود از این تکنیک به بهترین شکل ممکن در پروژه‌های خود استفاده کنید.
سندبلاست چوب چیست؟
به عمل سوزاندن لایه سطحی چوب سندبلاست گفته می شود. این عمل به منظور زیباتر شدن و برجسته نمودن خطوط و گره های چوب انجام می شود. عمل سند بلاست چوب به حفظ چوب کمک می کند و تا حدودی از قطع شدن و بریده شدن چوب جلوگیری می کند. این کار جزو صنایع بازیافتی محسوب می شود.
به عنوان مثال : فرض کنید که تعدادی میز و صندلی چوبی در اختیار دارید که قدیمی و کهنه شدند یا سطح آن ها دچار فرسودگی شده است. شما می توانید به جای این که میز و صندلی جدید خریداری کنید و هزینه اضافه متحمل شوید با اجرای سند بلاست در هزینه ها صرفه جویی کرده و مجددا این میز و صندلی ها را قابل استفاده کنید. امروزه در معماری جدید از این روش و پتینه چوب استقبال زیادی می شود. عمل سند بلاست باعث می شود چوب مجددا ظاهر صاف و زیبای خود را بدست آورد و از همه مهم تر این که می توانید با اجرای رنگ و پوشش متنوع در این وسایل تنوع ایجاد کنید.
مزایای سندبلاست چوب
سند بلاست چوب در واقع یک روش برای هموار سازی و پاک کردن سطوح از هر گونه آلاینده و فرسودگی است. این روش مزیت های زیادی دارد از جمله مزیت های این روش می توان به موارد زیر اشاره کرد :
- کاهش هزینه در جهت تهیه لوازم چوبی ؛ شما با این روش می توانید چوبی را که فرسوده شده رنگ و لعاب ببخشید و مجددا از آن استفاده کنید.
- امکان استفاده مجدد از لوازم چوبی قدیمی ؛ این کار باعث جلوگیری از قطع بی رویه درختان شده و یک نوع روش بازیافتی محسوب می شود.
- زمینه سازی برای رنگ آمیزی مجدد چوب.
- از بین بردن پوسیدگی های سطح چوب.
- لایه برداری رنگ چوب.
- کمک به بسته شدن منافذ چوب.
کاربردهای سندبلاست چوب
سند بلاست چوب و مبلمان در زمینه استفاده مجدداز مبلمان چوبی ، آلاچیق ها ، نرده ها و سایبان چوبی که در اثر عوامل محیطی دچار فرسودگی و پوسیدگی شدند کاربرد دارد. در این روش با لایه برداری از سطح چوبی لوازم آن ها را برای رنگ آمیزی و استفاده مجدد آماده می کنیم. علاوه بر آن این روش برای آماده سازی سطح چوب برای حکاکی یا پوشش دهی رنگ کاربرد دارد. از کاربرد های دیگر سندبلاست چوب می توان به از بین بردن موارد زیر روی سطح چوب اشاره کرد :
- رنگ
- اپوکسی
- لاک
- پوسته لاک
- رنگ اکلریک
- آلکید
- پلی اورتان
همه این موارد نمونه ای پوشش چوب هستند که با روش سند بلاست می توان آن ها را از سطح چوب حذف کرد.
انواع ساینده در سندبلاست چوب
- پوسته های ذرت
- پوسته گردو
- گرانول های شیشه ای
این موارد انواع ساینده هایی هستند که بسیار کار آمد اند و در صنعت سند بلاست مورد استفاده قرار می گیرند. توجه داشته باشید که نباید از ساینده ماسه برای سند بلاست کردن چوب استفاده کرد چون به سطح چوب آسیب می رساند و باعث می شود تاثیر منفی در خروجی کار داشته باشد.
وسایل مورد نیاز برای اجرای سند بلاست :
- فرچه سیمی کاسه ای یا خورشیدی
- دستگاه پلیشر برقی
- مشعل گاز ( مخصوص ایزوگام ) یا وسایل مشابه دیگر
- تجهیزاتی مانند : ماسک ، کلاه ، عینک ، گوشی ، لباس کامل ، کفش کار و …
ابزار های ضروری برای اجرای سندبلاست
سندبلاست کردن چوب فرآیندی است که در آن ذرات ساینده با فشار هوا به سطحی پاشیده می‌شوند تا آن را تمیز، صاف یا زبر کنند. برای انجام این فرآیند، به مجموعه‌ای از تجهیزات تخصصی نیاز است. در ادامه به معرفی و توضیح هر یک از این تجهیزات می‌پردازیم:
- دیگ سندبلاست: مخزنی است که ذرات ساینده مانند ماسه سیلیس یا مواد ساینده دیگر را در خود جای می‌دهد. این ذرات با فشار هوای فشرده از طریق شیلنگ به سمت نازل هدایت می‌شوند. برخی از دیگ‌ها به صورت زیرقیفی طراحی شده‌اند تا تخلیه مواد ساینده را آسان‌تر کنند.
- نازل سندبلاست: این قطعه در انتهای شیلنگ قرار دارد و محل خروج ذرات ساینده با فشار بالا است. جنس نازل معمولاً از آلومینیوم یا پلی‌یورتان است که نوع آلومینیومی آن از کیفیت بالاتری برخوردار است.
- شیلنگ سندبلاست: این شیلنگ وظیفه انتقال ذرات ساینده از دیگ به نازل را بر عهده دارد. به دلیل تماس مداوم با ذرات ساینده و فشار بالا، شیلنگ باید از جنس مقاوم و ضد سایش باشد. وجود وایتون در دیواره داخلی شیلنگ به افزایش طول عمر آن کمک می‌کند. شیلنگ‌ها در سایزها و طول‌های مختلفی تولید می‌شوند.
- شیلنگ هوای کمپرسور: این شیلنگ هوا را از کمپرسور به دیگ منتقل کرده و باعث ایجاد فشار لازم برای پرتاب ذرات ساینده می‌شود. قطر و طول این شیلنگ در میزان افت فشار موثر است. برای فاصله‌های طولانی‌تر بهتر است از شیلنگ با قطر بزرگ‌تر استفاده شود.
- کمپرسور هوا: قلب دستگاه سندبلاست است و وظیفه تولید هوای فشرده با فشار بالا را بر عهده دارد. انتخاب کمپرسور مناسب به عوامل مختلفی مانند حجم کار، نوع مواد ساینده و فاصله دیگ تا کمپرسور بستگی دارد. کمپرسورها به سه دسته پیستونی، برقی و دیزلی تقسیم می‌شوند.
- لباس کار سندبلاست: به دلیل برخورد ذرات ساینده با سرعت بالا و تولید گرد و غبار، استفاده از لباس کار، کلاه، دستکش و ماسک مخصوص برای اپراتور الزامی است. این تجهیزات از آسیب‌های احتمالی به پوست، چشم و دستگاه تنفسی جلوگیری می‌کنند.
آموزش گام به گام سند بلاست چوب
- با استفاده از آتش یا مشعل سطح چوب را کاملا یا در برخی نقاط بسوزانید. مقدار سوختن چوب در نهایت رابطه مستقیمی با شکل و رنگ نهایی آن خواهد داشت.
- در صورتی که به درستی این کار را انجام دهید به نتیجه مطلوبی دست پیدا می کنید. این روش برای چوب هایی مانند چوب روسی که استحکام بالایی ندارند بسیار مناسب است.
- با استفاده از فرچه سیمی دستی و یا برقی می توانید سطح سوخته شده و نرم چوب را بلافاصله بردارید. می توانید برای این کار از دریل برقی کمک بگیرید.
- با استفاده از اسفنج یا دستگاه فشار باد می توانید گرد و غبار و دود را از روی سطح چوب بردارید.
- در نهایت می توانید سطح چوب را با رنگ دلخواه رنگ کنید.
نکات ایمنی سندبلاست چوب که باید رعایت کنید
سمپلاس چوب روشی موثر برای ایجاد طرح‌ها و بافت‌های زیبا بر روی چوب است. اما برای دستیابی به نتایج مطلوب و حفظ ایمنی در سندبلاست روکش چوب ، رعایت نکات زیر ضروری است:
- محافظت فردی: استفاده از عینک ایمنی، دستکش، گوشی محافظ، ماسک و لباس کار مناسب برای جلوگیری از آسیب‌های ناشی از ذرات چوب و سیم‌های فرچه در سند پلاست چوب الزامی است.
- تهویه مناسب: در محیط کار به ویژه در فضاهای بسته، استفاده از فن‌های قوی برای خارج کردن گرد و غبار ایجاد شده در حین تولید چوب سندبلاست شده ، بسیار مهم است.
- محل اجرا: در صورت امکان، سندبلاست را در فضای باز انجام دهید. در غیر این صورت، با نصب پوشش‌های محافظتی و استفاده از سیستم‌های تهویه قوی، از پخش شدن گرد و غبار به سایر قسمت‌های کارگاه جلوگیری کنید.
- مسیر حرکت ذرات: از عبور افراد از اطراف محل سندبلاست چوب خودداری کنید، زیرا سیم‌های فرچه در حین چرخش با سرعت بالا، ممکن است به اطراف پرتاب شوند.
- نوع چوب: برای دستیابی به بهترین نتایج، از چوب‌هایی با بافت زیبا و یکدست مانند نراد، یولکا و ساسنا استفاده کنید.
- فرچه سیمی: از فرچه‌های سیمی با کیفیت و مناسب برای سندبلاست چوب استفاده کنید. فرچه‌های نرم‌تر، خطوط کمتری بر روی چوب ایجاد می‌کنند.
- دستگاه سندبلاست: استفاده از دستگاهی با قابلیت تنظیم سرعت، به شما امکان می‌دهد تا با کنترل دقیق سرعت، بهترین نتیجه را به دست آورید.
- جهت حرکت فرچه: همیشه فرچه را در جهت الیاف چوب حرکت دهید تا از ایجاد خطوط ناخواسته جلوگیری شود.
- فشار فرچه: فرچه را به آرامی و با فشار یکنواخت بر روی سطح چوب حرکت دهید. از وارد کردن فشار بیش از حد خودداری کنید تا به چوب آسیب نرسد.
- تمیز کردن دستگاه: به طور مرتب دستگاه چوبسندبلاست را با فشار باد تمیز کنید تا از تجمع ذرات چوب و گرد و غبار در اطراف موتور جلوگیری شود.
- کیفیت فرچه: کیفیت فرچه سیمی در ایجاد طرح‌های یکنواخت و زیبا بسیار موثر است. فرچه‌هایی که سیم‌های آن‌ها به صورت نامنظم چیده شده‌اند، لرزش بیشتری ایجاد کرده و در نتیجه، طرح‌های نامنظمی بر روی چوب ایجاد می‌کنند.
- سرعت دستگاه: استفاده از دستگاه‌های دیمردار به شما امکان می‌دهد تا سرعت دستگاه را تنظیم کرده و با توجه به نوع چوب و طرح مورد نظر، بهترین نتیجه را به دست آورید.
- فشار اولیه فرچه: در ابتدای کار رنگ سند بلاست چوب، فرچه ممکن است خراش‌های سطحی بر روی چوب ایجاد کند. این امر طبیعی بوده و پس از چند متر مربع کار، برطرف می‌شود.
چه چوب هایی را میتوان سند بلاست کرد؟
سندبلاست چوب، روشی است که با استفاده از ذرات ساینده، سطح چوب را تمیز و بافت آن را نمایان می‌سازد. اما چه چوب‌هایی برای این روش مناسب هستند؟ کاج روسی به عنوان یکی از بهترین گزینه‌ها شناخته می‌شود. نرمی بافت این چوب به ساینده اجازه می‌دهد تا لایه‌های سطحی را به آرامی بردارد و در نتیجه، رگه‌ها و نقش‌های طبیعی چوب به زیبایی نمایان شوند. این ویژگی باعث می‌شود که محصولات چوبی ساخته شده از کاج روسی پس از سندبلاست، ظاهری بسیار جذاب و منحصر به فرد پیدا کنند.
علاوه بر کاج روسی، چوب‌های دیگری نیز برای رنگ چوب سندبلاست مناسب هستند. به طور کلی چوب‌هایی که در فصل زمستان رشد می‌کنند مانند انواع کاج و صنوبر، به دلیل ساختار فیبری خاص خود، برای این روش مناسب‌تر هستند. با این حال باید توجه داشت که این چوب‌ها به اندازه کاج روسی نرم و یکدست نیستند و ممکن است نتایج سندبلاست بر روی آن‌ها به اندازه کاج روسی چشم‌نواز نباشد. انتخاب نوع چوب برای سندبلاست به عوامل مختلفی از جمله نوع طرح مورد نظر، میزان سختی چوب و بودجه بستگی دارد.
سخن پایانی
همان گونه که در مقاله گفته شد چوب یکی از متریال های زیبایی است که در انواع صنایع کاربرد دارد. اما ممکن است این وسایل چوبی پس از گذشت مدتی فرسده شده و زیبایی خود را از دست بدهند. یکی از روش های بازسازی چوب سند بلاست است. در واقع این روش با از بین بردن لایه های آسیب دیده به شما کمک می کند تا از وسایل مورد نظر مجددا استفاده کنید.
ما در این مقاله این روش را به شما معرفی کرده و شما را با مزایا و کاربرد آن آشنا کردیم. شما می توانید با استفاده از این روش ، وسایل چوبی قدیمی خود را که یادآور خاطره ها زیادی برای شما هستند را مجددا استفاده کرده و به کاهش هزینه ها و قطع درختان کمک کنید. علاوه برآن زیبایی وسایل خود را دو چندان کنید.